سومین سیگنال رتبه بندی، RankBrain است! این چیزی است که گوگل در سال 2016 اعلامش کرد. پس عملا سئو کردن سایت بدون آگاهی کامل نسبت به الگوریتم رنک برین، یک عمل از پایه غلط است. با توجه به این موضوع در این مقاله تمامی چیزی که باید در مورد رنک برین بدانید را به شما توضیح می‌دهم. احتمالا بعد از مطالعه این مقاله، یک انقلاب جدید در سئوی سایت‌تان به وجود می‌آید!
الگوریتم RankBrain چیست؟
رنک برین یک الگوریتم یادگیری ماشین است. در یادگیری ماشین، ابزار به جای اینکه دائما توسط انسان برنامه‌ریزی شود، خودش از رفتار انسان چیزی که باید را یاد می‌گیرد و به این ترتیب در یک چرخه رشد مداوم و بهبود دائمی قرار خواهد گرفت.
قبل از اینکه گوگل الگوریتم رنک برین را معرفی کند، الگوریتم‌های قبلی سعی می‌کردند به کمک کدگذاری مهندسان گوگل و توجه به یک‌سری شاخص‌ها، مثلا اینکه فلان کلمه کلیدی بیشتر در کدام صفحه از وب تکرار شده یا «بک لینک» و... رتبه صفحات را در نتایج جستجو مشخص کنند. اما امروز این الگوریتم تلاش میکند با بررسی مفهوم صفحات و دقت به رفتار کاربر، به سایت‌هایی رتبه بدهد که ارزش بیشتری ایجاد می‌کنند. به این ترتیب دیگر سئوکارها نمی‌توانند صرفا با تکرار بی‌مورد کلمه کلیدی در یک صفحه یا خرید تعداد زیادی بک لینک، صفحه‌شان را به رتبه اول نتایج برسانند!
الگوریتم RankBrain چطور کار میکند؟
الگوریتم رنک برین چند اقدام بسیار مهم انجام می‌دهد. اگر با نحوه کارکرد این الگوریتم آشنا باشید، خیلی راحت‌تر می‌توانید سایت‌تان را برای دیده شدن در نتایج جستجو آماده کنید. پس اجازه بدهید به زبان ساده همه چیز را توضیح بدهم.
1_ توجه به رفتار کاربر
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌هایی که رنک برین ایجاد کرد، بررسی رفتار کاربر بود. همانطور که بالاتر هم گفته شد الگوریتم‌های قبلی با توجه به چیزهایی مثل تعداد دفعات تکرار کلمه کلیدی در صفحه، بک لینک، تازه بودن محتوا، طول محتوای صفحه و... آن را رتبه‌بندی می‌کردند. اما الگوریتم رنک برین در کنار انواع شاخص‌هایی که عنوان شد، به یک شاخص دیگر که رفتار کاربر است، اهمیت زیادی می‌دهد. یعنی چه؟ اجازه بدهید مثال بزنم:
تصور کنید کاربر بعد از جستجوی کلمه مورد نظرش، وارد سایت لینک اول میشود، بعد به دلیل سرعت پایین صفحه از آن بیرون می آید. وارد سایت دوم شده و به دلیل پیدا نکردن محتوای کاربردی از آن هم خارج میشود. در نهایت وارد سایت سوم شده و به خاطر اینکه محتوای مورد نظرش را در آن پیدا میکند، زمان زیادی را در آن صرف کرده و حتی چند صفحه دیگر آن سایت را هم مشاهده میکند.
خب در این شرایط رنک برین متوجه خواهد شد که 2 سایت اول برای کاربر، بازدهی نداشتند اما سایت سوم توانست جواب او را بدهد. حالا اگر رفتار این کاربر توسط دیگر کاربران هم تکرار شود، رنک برین اهمیت دیگر شاخص‌های رتبه بندی را کاهش داده و سایت لینک سوم را به لینک اول می آورد! همانطور که در backlinko هم نوشته شده:
"بسته به کلمه کلیدی، RankBrain اهمیت بک لینک، تازگی محتوا، طول محتوا، اعتبار دامنه و غیره را افزایش یا کاهش می‌دهد. بعد از این بررسی میکند که کاربر چه رفتاری در مورد تغییر رتبه سایت‌ها در نتایج دارد. اگر کاربران تغییرات ایجاد شده را دوست داشته باشند، سایت‌های جدید را دوست داشته باشند، الگوریتم به کار خودش ادامه می‌دهد و اگر نه، الگوریتم قدیمی دوباره فعال میشود."
نکته جالب: بر اساس گزارشی که در سایت bloomberg منتشر شده، گوگل از گروهی از مهندسان خواست بهترین صفحه را از میان چند سایت برای نمایش در نتیجه یک کلمه کلیدی مشخص کنند و این درخواست را از الگوریتم رنک برین هم کرد. در نهایت عملکرد رنک برین 10 درصد بهتر از مهندسان گوگل بود!
رنک برین چطور رفتار کاربر را بررسی میکند؟
همانطور که بالاتر گفته شد، رنک برین به رفتار کاربر توجه میکند. اما شاید بپرسید دقیقا به چه شاخص‌ها و فاکتورهایی توجه میکند تا مطمئن شود یک کاربر واقعا از این صفحه متنفر بوده یا آن را دوست داشته است؟ بر اساس گفته وب سایت معتبر backlinko، مهم‌ترین فاکتورهایی که ما از آنها خبر داریم اینها هستند:
نرخ کلیک یا CTR
Click-Through-Rate یا نرخ کلیک، در واقع به این اشاره دارد که وب سایت شما در میان 10 نتیجه یک صفحه گوگل، چند بار دیده شده و چند بار کاربران روی آن کلیک کرده‌اند. مثلا اگر کاربری در گوگل کلمه طراحی سایت را جستجو کند، صفحه سایت پرتال همراه با 9 سایت دیگر در صفحه اول، یک بار دیده می‌شوند یا به زبان تخصصی‌تر، یک Impression می‌گیرند. حالا اگر همان کاربر وارد سایت پرتال شود، نرخ کلیک صفحات دیگر برابر با 0 و نرخ کلیک پرتال برابر با 100 درصد است.
اگر این عدد را در سطح بزرگ‌تر ببریم، اصولا در صفحه اول گوگل سایت رتبه اول بین 50 تا 70 درصد کلیک‌ها را جذب کرده و مابقی کلیک‌ها بین 9 سایت دیگر تقسیم میشود. اما وقتی الگوریتم رنک برین گوگل متوجه شود سایتی نرخ کلیک بیشتری از حد معمول دارد، یا وقتی لینک‌های اول نرخ کلیک کمتری از حد معمول داشته باشند، می‌فهمد که چیزی نیاز به تغییر دارد و باید رتبه سایت‌ها تغییر کند. مثلا اگر تعداد زیادی کاربر به دلیل آشنا بودن با نام پرتال حتی وقتی سایت ما در لینک سوم است دائم روی آن کلیک کنند، متوجه اعتبار سایت ما شده و یک امتیاز مثبت برایش در نظر می‌گیرد.
زمان اقامت کاربر یا Dwell Time
قطعا رنک برین قرار نیست صرفا با توجه به یک فاکتور، رتبه سایت‌ها را جابجا کند. در واقع بعد از ورود کاربر به سایت، یکی دیگر از فاکتورهایی که رنک برین به آن توجه میکند همین Dwell Time است. Dwell Time میزان زمانی است که شما قبل از برگشتن به صفحه جستجوی گوگل، در یک سایت می‌گذرانید. مثلا تصور کنید در گوگل عبارت سئو سایت فروشگاهی را جستجو کرده و وارد سایت x می‌شوید. اما بعد از ورود می‌فهمید که جواب سوال‌تان در این صفحه پیدا نمی‌شود. پس بعد از گذشت 10 ثانیه دوباره به گوگل برمی‌گردید. اینجا Dwell Time صفحه مورد نظر، برابر با 10 ثانیه بوده و به گوگل می‌گوید که کاربر نمی‌تواند پاسخش را در این سایت پیدا کند.
Bounce Rate
رابطه رتبه سایت در گوگل با نرخ پرش صفحه! نرخ پرش بیشتر، رتبه صفحه را کاهش می‌دهد.
نرخ پرش که یکی دیگر از فاکتورهای مهم سئو است، به شدت برای رنک برین مهم در نظر گرفته میشود. در واقع نرخ پرش چیزی شبیه به همان Dwell Time بوده و به این اشاره میکند که چه تعدادی از کاربران بدون انجام هیچ اقدامی، از صفحه سایت شما خارج شده‌اند. این یعنی اگر شما وارد سایت پرتال شده، بدون کلیک روی یک لینک، پر کردن یک فرم و... از آن خارج شوید، گوگل رفتار شما را یک پرش و Bounce در نظر می‌گیرد. تکرار این رفتار توسط دیگر کاربران در نزد گوگل برابر با بی‌ارزش بودن صفحه است.
Pogo-sticking
در نهایت به Pogo-sticking می‌رسیم. این فاکتور به کاربرانی اشاره میکند که مجبور می‌شوند برای پیدا کردن یک محتوا، چندین صفحه از گوگل را بررسی کنند. یعنی مثلا شما کلمه سئو چیست را در گوگل جستجو می‌کنید، وارد سایت اول شده و به دلیل سخت توضیح دادنش، از آن خارج می‌شوید. سایت دوم را به دلیل سرعت پایین صفحه و سایت سوم را هم به دلیل ظاهر زشت رها می‌کنید. اما وقتی وارد سایت چهارم می‌شوید، متوجه خواهید شد که این سایت به طور کامل پاسخ‌تان را می‌دهد. پس اینجا رنک برین گوگل برای 3 سایت اول یک نمره منفی و برای سایت چهارم نمره مثبت در نظر می‌گیرد.
2_ توجه به مفهوم صفحه
یک مرور کوچک داشته باشیم! گفتم الگوریتم رنک برین 2 عملکرد مهم دارد، یکی بررسی رفتار کاربر و رتبه بندی سایت‌ها بر اساس آن. دومی که الان قرار است به شما توضیحش بدهم، درک مفهوم صفحه است.
ببینید، در گذشته الگوریتم‌های گوگل برای پیدا کردن صفحات نزدیک به جستجوی کاربران، صرفا در میان متن صفحات به جستجو می‌پرداختند. حالا این را در نظر بگیرید که حدود 15 درصد از کلماتی که در روز در گوگل جستجو میشود، برای اولین بار جستجو شده‌اند! این یعنی 450 میلیون کلمه کلیدی ناآشنا برای الگوریتم‌های گوگل و همین موضوع باعث می‌شد گوگل حسابی به مشکل بخورد. چون مثلا اگر کاربر عبارت "خرید خانه در منطقه مسکونی پایین شهر تهران" را در گوگل وارد می‌کرد، الگوریتم‌ها به دنبال عباراتی مثل خرید خانه، منطقه مسکونی، پایین شهر تهران و... می‌گشتند و صفحات نه‌چندان دقیقی را به کاربر نشان می‌دادند.
اما امروز شرایط فرق کرده! در واقع امروز رنک برین به مفهوم کلماتی که شما جستجو می‌کنید توجه دارد و نه فقط خود عبارت! به همین دلیل است که امروز گوگل، هم در نتیجه جستجوی عبارت هدیه و هم عبارت کادو، یک‌سری نتیجه مشابه را به شما نشان می‌دهد! یا در مثالی دیگر حتی اگر عبارت موجود سبز در فیلم جنگ ستارگان را جستجو کنید، به جای گشتن به دنبال کلمات سبز، موجود، فیلم جنگ ستارگان و... مستقیم صفحه‌ای مرتبط به یودا را به شما نشان می‌دهد!
همانطور که مشخص است، رنک برین به کمک یادگیری ماشین، سعی میکند منظور شما را از جستجو بفهمد و در نتیجه، صفحات نزدیک‌تری به جستجوی‌تان را نشان‌تان بدهد. اگر می‌پرسید که دقیقا گوگل چطور به چنین فناوری خاصی دست پیدا کرده و چطور اینقدر دقیق منظور ما را متوجه میشود، جواب در یک‌سری الگوریتم‌های پیچیده و البته سخت است که توضیح‌شان از حوصله این مقاله خارج است.
چطور سایت‌مان را برای رنک برین سئو کنیم؟
خب، احتمالا حتی اگر این بخش از مقاله را هم نخوانید خودتان تا حدودی متوجه شده‌اید که دیگر الگوریتم رنک برین چطور کار میکند و ما چطور باید سایت‌مان را برای دیده شدن در آن سئو کنیم. اما با این‌حال برای اینکه نکات ریز و مهم جا نیوفتد، در ادامه چیزهایی که باید بدانید را به شما توضیح می‌دهم.
1_ عنوان‌ها را بهینه کنید
اجازه بدهید از فاکتور نرخ کلیک شروع کنیم. همانطور که متوجه شدید، امروز باید برای دیده شدن در گوگل روی عنوان‌ها حسابی زمان بگذاریم. یکی از اولین انتخاب‌هایی که دارید، این است که یک بار عنوان تمامی صفحات سایت‌تان را از ابتدا و با هدف نوشتن یک عنوان جذاب، تغییر بدهید. قبل از این کار پیشنهاد می‌کنم حسابی در مورد تکنیک‌های نوشتن عنوان جذاب، استفاده از کلمات قدرتمند و... جستجو کنید.
2_ برندسازی کنید
یکی دیگر چیزهای مهمی که باعث افزایش نرخ کلیک شما در نتایج جستجو میشود، برندسازی است. در واقع اگر به کمک تبلیغات، تولید محتوا، سئو، بازاریابی شبکه‌های اجتماعی و... به کاربران حوزه کاری‌تان معرفی شده باشید، قطعا آنها بعد از دیدن نام‌تان در نتایج جستجو راحت‌تر به شما اعتماد می‌کنند. به همین دلیل است که امروز حتی بعضی شرکت‌های بزرگ در حوزه‌های پررقابت سئو مثل خرید بلیت هواپیما، حسابی روی برندسازی هزینه می‌کنند. جالب‌تر اینجاست که حتی یکی از دلایل موفقیت دیجی کالا همین برند بودنش است که باعث میشود نرخ کلیک زیادی در نتایج جستجو داشته باشد.
3_ سرعت را بهینه کنید
مخصوصا در ایران که کاربران سرعت اینترنت واقعا پایینی دارند، سرعت سایت اهمیت بسیار زیادی دارد. پس هم با هدف بهبود تجربه کاربری مخاطبان سایت‌تان و هم با هدف جلوگیری از افزایش نرخ پرش و زمان اقامت کاربر، حتما از تکنیک های «افزایش سرعت سایت» کمک بگیرید.
4_ تجربه کاربری را بهینه کنید
اگر در حوزه‌های پررقابت در حال فعالیت هستید، مثلا حوزه طراحی سایت، حوزه‌های مسافرتی، آموزشی و... مهم است که سایت‌تان تجربه کاربری خیلی خوبی داشته باشد. یعنی کاربر بتواند به راحتی و با چند کلیک، در آن به هدفش برسد. اگر این‌چنین نباشد، ممکن است کاربران به دلیل تجربه کاربری یا حتی ظاهر زشت، از سایت‌تان خارج شده و الگوریتم رنک برین را تحریک کنند که رتبه شما را کاهش بدهد.
5_ محتوا بنویسید!
می‌دانید، دیگر امروز منظور ما سئوکارها از محتوا، فقط محتوا نیست! در واقع دوران روزی که برای نوشتن یک مقاله کافی بود چند بار کلمه کلیدی را در آن تکرار کنید، گذشته است! امروز برای دیده شدن در گوگل باید مقالاتی بنویسید که به شکل همه‌جانبه سوالات کاربر را پاسخ داده و البته به شکل ساده و با لحنی روان نوشته شده.
نکته: یکی از نظریه‌هایی که هنوز اثبات نشده، این است که اگر در زمان نوشتن محتوا به موضوعات جانبی زیادی بپردازید، احتمال رتبه گرفتن‌تان زیاد میشود. البته نه این معنی که مقاله را بی‌جهت طولانی کنید. صرفا به این معنی که تمام سوالات مخاطب در مورد مسئله را پاسخ بدهید. منظور همان محتوای آسمانخراش است.
6_ به سراغ کلمات طولانی بروید
منظور از کلمات طولانی، کلمات کلیدی طولانی‌تر از 3 کلمه هستند. مثلا کلمه آموزش سئو کردن سایت‌های آموزشی! گفته شده تولید محتوا و تمرکز روی این کلمات طولانی باعث میشود رنک برین توجه بیشتری به سایت شما نشان بدهد. البته قرار نیست برای کار روی این کلمات، کلمات کوتاه، اصلی و پررقابت سایت‌تان را فراموش کنید.
7_ اسکیماها را اضافه کنید
یکی از بهترین راهکارها برای کمک کردن به گوگل جهت درک بهتر محتوای صفحات شما، این است که کدهای اسکیما را به سایت‌تان اضافه کنید. اینها کدهایی هستند که باعث میشود گوگل راحت‌تر بفهمد هر صفحه از سایت شما چه محتوا و جزئیاتی دارد.
ریچ اسنیپت‌ها در نتایج جستجو
علاوه بر این وجود آنها باعث ایجاد ریچ اسنیپت‌ها برای سایت‌تان و در نتیجه افزایش نرخ کلیک صفحات‌تان خواهد شد.
کلام آخر
خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله ابتدا فهمیدیم که الگوریتم رنک برین چیست، سپس با نحوه کارکرد RankBrain آشنا شدیم. در آخر هم به مهم‌ترین تکنیک‌های سئو کردن سایت برای الگوریتم RankBrain گوگل پرداختیم. در آخر اگر سوال و نظری دارید در بخش نظرات آن را مطرح کنید.
