یکی از راه‌های نسبتاً سادۀ پول درآوردن که در سال‌های اخیر خیلی مورد توجه قرار گرفته و افراد زیادی هم آن را تجربه کرده‌اند، راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی است. به لطف فروشگاه دیجی‌کالا و اعتمادی که بعد از آن مردم نسبت به خرید اینترنتی پیدا کردند، بازار ساخت فروشگاه اینترنتی روز به روز بزرگتر می‌شود و هنوز برای وارد شدن به آن دیر نیست.
در این میان برخی از فروشگاه های اینترنتی هم هستند که بعد از مدتی شکست خورده‌اند یا آنطور که انتظار داشتند مطرح نشدند. دلیل اصلی شکست خوردن برخی 
پروژه‌ها، شفاف نبودن این بازار (طراحی سایت و فروشگاه اینترنتی) و نداشتن اطلاعات کافی در زمینه نحوه ساخت فروشگاه اینترنتی است. مثلاً همین چند وقت پیش خانمی که صاحب یک برند طلا و جواهرات معروف بود به ما مراجعه کرد و در مورد چگونگی تبلیغات در اینترنت و بهتر کردن فروشگاهش سوالاتی پرسید. بعد از کمی صحبت متوجه شدیم که این خانم عزیز مبلغ 50،000،000 تومان پول بی‌زبان را برای طراحی سایتی پرداخت کرده‌اند که ظاهر آن خیلی چنگی به دل نمی‌زند و از نظر ساختار فنی هم دچار مشکلاتی است.
کاری که می‌خواهیم در این مقاله بکنیم این است که اطلاعات شفاف و دقیقی را دربارۀ طریقه راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی و مراحل ساخت آن در اختیارتان قرار دهیم. بعد از مطالعۀ مقاله با آگاهی بیشتری تصمیم‌گیری می‌کنید و دیگر می‌دانید که چگونه فروشگاه اینترنتی خود را با خیال راحت راه اندازی کنید.
(البته اگر دوست دارید خودتان طراح سایت و فروشگاه اینترنتی باشید و از این طریق کسب درامد کنید، کمی صبور باشید. در پایان این مطلب برای شما هم پیشنهاد خوبی داریم.)
مراحل و نحوه راه‌اندازی یک فروشگاه اینترنتی
فرض می‌کنیم که شما صاحب یک کسب‌وکار هستید (یا حداقل ایدۀ کسب و کار را پیدا کرده‌اید)، و قصد دارید آن را از طریق اینترنت گسترش دهید. اولین چیزی که به آن نیاز دارید چیست؟ یک فروشگاه اینترنتی! ساخت فروشگاه اینترنتی مانند مغازه‌ای است که بدون تعطیلی، در 24 ساعت شبانه‌روز باز است. حالا برای ساخت فروشگاه اینترنتی باید چه کار کنیم؟ بیایید مراحل و طریقه ایجاد فروشگاه اینترنتی را قدم به قدم با هم بررسی کنیم.
مرحلۀ اول: چگونه دامنه انتخاب کنم؟
دامنه همان آدرس اینترنتی سایت یا فروشگاه شما است. مثلاً amazon.com یک دامنه است. البته خود دامنه شامل دو بخش است: نام دامنه و پسوند.
نام دامنه: میتواند نام برند، کسب‌وکار شما و یا هر نامی که فکر می‌کنید برای یک فروشگاه اینترنتی مناسب‌تر است، باشد. (در این مثال amazon نام دامنه است)
پسوند دامنه: پسوندهای زیادی در اینترنت موجودند که با توجه به نوع کسب‌وکارتان میتوانید یکی را انتخاب کنید. برای مثال دامنۀ .ir مخصوص وب‌سایت‌های ایرانی، و .com یک دامنۀ جهانی است. البته چون دامنۀ .ir توسط گوگل تحریم شده است و شما نمیتوانید از خدماتی مثل تبلیغات گوگلی استفاده کنید، توصیه می‌کنیم پسوندهای دیگری مثل .net، .com، یا .co را انتخاب کنید.
اگر به اطلاعات بیشتر و کامل‌تری دربارۀ دامنه نیاز دارید، مقاله‌های دیگر ما کمکتان می‌کنند:
پسوندهای مختلف دامنه ها را بشناسید!
چگونه یک دامنه خوب برای سایت خود انتخاب کنیم؟
دامنه چیست و چگونه ثبت می‌شود؟
مرحلۀ دوم: حالا چطور هاست انتخاب کنم؟
بعد از خرید دامنه، نوبت به خرید هاست می‌رسد. هاست چیست؟ هاست، یا سرویس میزبانی وب، همان فضایی است که شما اجاره می‌کنید، تا اطلاعات سایت خود– از متن و عکس گرفته تا کدهای قالب – را در آن ذخیره کنید. شرکت‌های میزبانی وب این فضا را با دریافت هزینۀ سالانه در اختیار شما قرار می‌دهند. توصیه می‌کنم برای اینکه همه‌چیز را دربارۀ هاست بدانید، به مقالۀ «هاست و هر آنچه باید دربارۀ آن بدانید» رجوع کنید.
مرحلۀ سوم: انتخاب یک فروشگاه‌ساز مناسب
طراحی سایت فروشگاهی، با کمک فروشگاه سازها دیگر کار چندان سختی نیست. در اکثر فروشگاه سازهای خارجی، کافیست شما سیستم مدیریت محتوا یا CMS مورد نظرتان را دانلود کنید، آن را روی سرور و هاست خود بارگذاری کنید و مراحل نصب و راه‌اندازی را با چند کلیک پشت سر بگذارید. بعد از انجام این مراحل میتوانید وارد فروشگاه‌ساز شوید، تنظیمات زبان فارسی را انجام دهید، قالب مناسبتان را اعمال کنید و در آخر درگاه پرداخت را به آن متصل کنید.
در فروشگاهسازهای داخلی مانند پرتال، وضع از این هم آسان‌تر است. در این فروشگاه‌ساز نیازی به دانلود و نصب CMS یا تنظیمات زبان فارسی و غیره ندارید. در اینجا همۀ آن چیزهایی که نیاز دارید، به صورت پکیج برای شما آماده شده است.
در ادامه چند نمونه از پرطرفدارترین فروشگاه‌سازها را معرفی کرده و دربارۀ مزایا و معایب هر کدام بحث می‌کنیم. لطفاً شما هم تجربه‌های خودتان را دربارۀ فروشگاه‌سازهایی که تا حالا استفاده کرده‌اید برای ما و بقیه خوانندگان این مطلب بنویسید. :)
فروشگاه‌ساز ووکامرس وردپرس
خودِ وردپرس یک سیستم مدیریت محتوای قدرتمند است که طرفداران بسیاری هم در سراسر دنیا دارد. اما چگونه با وردپرس یک فروشگاه اینترنتی بسازیم؟ برای این‌کار، باید از افزونۀ فروشگاه‌ساز وردپرس با نام ووکامرس (WooCommerce) استفاده کنید.
افزونه یا پلاگین چیست؟ برای مثال خانۀ خود را در نظر بگیرید. شما برای خنک کردن هوای خانه، یک کولر به آن اضافه می‌کنید. در واقع اینجا خانۀ شما نقش برنامۀ اصلی را دارد، و کولر همان افزونه است که برای انجام یک کار خاص به آن اضافه شده.
افزونۀ ووکامرس هم همین کار را می‌کند. یعنی: یک فروشگاه به سایت شما اضافه می‌کند. بعد از اینکه ووکامرس را نصب کردید، یک فروشگاه اینترنتی دارید که میتوانید محصولات خود را - با توضیحات جذاب - در آن بچینید و بفروشید.
فروشگاه‌ساز ووکامرس امکانات زیادی (مثل تعریف انواع روش‌های پرداخت و حمل‌نقل، قرار دادن تخفیف روی دستۀ خاصی از محصولات در بازۀ زمانی معین و گزارش‌گیری در مورد روند فروش محصولات)، در اختیارتان قرار می‌دهد. اما با این وجود باز هم نمی‌توان گفت که انتخاب مطمئنی به‌عنوان یک فروشگاه‌ساز است. می‌پرسید چرا؟
چون اولاً با نصب افزونه‌های مختلف روی وردپرس، سرعت سایت شما تا حدی کاهش پیدا می‌کند، و این مشکل با افزایش تعداد محصولات، و ایجاد بخش‌های مختلف، بیشتر به چشم خواهد آمد.
ثانیاً، وردپرس پشتیبانی خوبی ندارد. اگر احیاناً با مشکل مواجه شوید، باید با سوال کردن از دیگران یا جستجو در صفحات مختلف اینترنت به دنبال راه حل مشکلتان باشید، یا اینکه با پرداخت هزینه حل آن را به دست کارشناسان بسپارید.
ثالثاً، کار با وردپرس برای افراد مبتدی و بی‌تجربه در زمینۀ وب، سخت است. بسیاری از افراد را می‌بینیم که برای انجام یک کار ساده ده‌ها افزونۀ مختلف را نصب می‌کنند تا ببینید نحوۀ کار و خروجی هر یک به چه شکل است. همین وجود افزونه‌های زیاد (که بعضاً به‌دردنخور هم هستند) میتواند کاربران را سردرگم کرده و به اشتباه بیاندازد.
فروشگاه‌ساز پرستاشاپ
یکی دیگر از غول‌های ساختن فروشگاه اینترنتی، فروشگاه‌ساز پرستاشاپ (prestashop) است. این فروشگاه‌ساز بر خلاف ووکامرس نیاز به نصب شدن ندارد، یعنی خودش هم سیستم مدیریت محتوا است، هم سیستم فروشگاه اینترنتی؛ به همین دلیل هم سرعت بهتری دارد. اما پرستاشاپ ممکن است شما را از لحاظ امکانات بازاریابی ناامید کند. افزونه‌های رایگان پرستاشاپ بسیار محدودند و برای اینکه بتوانید از تمام ظرفیت آن استفاده کنید، باید با صرف هزینه‌های بالا، دست به دامان برنامه‌نویس‌ها شوید. برنامه‌نویس‌ها می‌توانند برای شما افزونه‌های جدیدی بسازند یا افزونه‌های موجود را توسعه دهند.
فروشگاه ساز مجنتو
مجنتو (Magento) هم از جمله فروشگاهسازهای قدرتمندی است که امکانات خوبِ بسیاری دارد. این فروشگاه‌ساز با هدف تعداد محصولات بالا و کاربران زیاد طراحی شده است، به همین دلیل هم از لحاظ مدیریت محصولات و دسته‌بندی آن‌ها مشکلی نخواهید داشت. علاوه‌بر این، فروشگاه‌ساز مجنتو از پشتیبانی خوبی برخوردار است. اما این فروشگاه‌ساز، نقطه ضعف‌هایی هم دارد.
اول اینکه استفاده از مجنتو، به دلیل وجود افزونه‌های مختلف و رابط کاربری پیچیده، ممکن است برای افراد بی‌تجربه سخت و گیج‌کننده باشد. مورد دیگر هزینۀ زیادی است که باید برای خرید افزونه‌های مختلف پرداخت کنید. با وجود اینکه دانلود سیستم مدیریت محتوای مجنتو رایگان است، اما افزونه‌هایی که لازم است روی آن نصب کنید، نیازمند صرف هزینه‌های نسبتاً بالایی هستند؛ مثلاً شما برای بهینه کردن سایت برای موتورهای جستجو نیاز دارید که افزونۀ پیشرفتۀ سئورا نصب کنید. مبلغی که باید برای این افزونه پرداخت کنید چیزی حدود 1,500,000 تومان است.
فروشگاه‌ساز اُپن کارت
اُپن کارت (Opencart)، جزو فروشگاه‌سازهایی است که استفاده از آن‌ها بسیار راحت است و حتی مبتدی‌ها هم می‌توانند به‌سادگی با آن ارتباط برقرار کنند. رابط کاربری این فروشگاه‌ساز بسیار ساده و دوستانه طراحی شده و در نگاه اول گیج‌کنندگی سایر فروشگاه‌سازها را ندارد. اما خب این فروشگاه‌ساز هنوز جای کار زیادی دارد و اگر کسب‌وکار شما بزرگ باشد (یا در آینده قرار باشد گسترش پیدا کند) بهتر است که از فروشگاهسازهای حرفه‌ای‌تری استفاده کنید.
فروشگاه‌ساز اُپن کارت بیشتر برای کسب‌وکارهای کوچکتر مناسب است. چون اگر بخواهید از آن برای مقاصد تجاری بزرگ استفاده کنید، باید هزینه‌های زیادی را صرف استخدام افراد متخصص کنید تا بتوانند آن را توسعه دهند، سئوی آن را بهتر کنند و برای آن ماژول یا همان افزونه‌های لازم را طراحی کنند. البته ماژول‌های آماده‌ای هم برای اپن کارت وجود دارند، اما خب تعداد آن‌ها بسیار محدود است و نیازمند بهتر شدن هستند.
فروشگاه‌ساز پرتال
پرتال یک فروشگاه‌ساز داخلی ساخت متخصصان کشور خودمان است که میتواند با نمونه‌های خارجی رقابت کند. اولین مزیت‌های پرتال زبان فارسی و رابط کاربری بسیار بسیار سادۀ آن هستند. یعنی حتی اگر شما هیچ دانشی در زمینۀ ساخت سایت و فروشگاه اینترنتی نداشته باشید، باز هم با کمی وقت گذاشتن و امتحان کردن بخش‌های مختلف پرتال میتوانید فروشگاه اینترنتی دلخواه خود را بسازید. (تازه اگر حوصلۀ این کار را هم نداشته باشید، میتوانید آن را به کارشناسان پرتال بسپارید!)
هزینۀ ساخت فروشگاه اینترنتی با پرتال، با وجود امکانات زیاد، بسیار کمتر از نمونه‌های خارجی است. یعنی شما فقط یک هزینۀ سالیانه پرداخت می‌کنید، و تا یک سال میتوانید از خدمات و پشتیبانی قوی پرتال استفاده کنید. مزایای پرتال در همین‌جا خلاصه نمی‌شود و اگر دوست داشته باشید میتوانید تمام آن‌ها را در مطلب «35 دلیل برای آنکه سایت ساز پرتال را انتخاب کنید!» بخوانید.
در آخر هم ما اصراری نداریم که فروشگاه‌ساز پرتال لزوماً بهترین است. چون در نهایت این شمایید که میتوانید با تست نمونه‌های مختلف، فروشگاه‌ساز مناسب خودتان را پیدا کنید. برای همین هم پرتال برای شما 7 روز تست رایگان در نظر گرفته است تا با خیال راحتتری در مورد آن تصمیم بگیرید. در ضمن بسیار خوشحال می‌شویم بعد از تست رایگان پرتال، معایب و مزایای آن را در بخش نظرات به ما بگویید.
مرحلۀ چهارم: انتخاب قالب
پس از اینکه فروشگاه‌سازتان را انتخاب کردید، نوبت به انتخاب پوسته یا قالب برای آن می‌رسد. قالب، ظاهر وب‌سایت شما را تشکیل می‌دهد. یعنی، هر چیزی که کاربر آن را می‌بیند، مثل: فونت، رنگ، تصاویر، نوشته‌ها، سایز نوشته‌ها، مدل چنیش بخش‌های مختلف، لوگو و ... .
قالب سایت شما نقش مهمی در جذب مخاطب و نگه داشتن او در سایت دارد، اگر قالبی که انتخاب می‌کنید، پیچیده و سردرگم‌کننده باشد و یا جذابیت‌های بصری در آن رعایت نشده باشد، مشتری صفحه را می‌بندد و از سایت خارج می‌شود.
شاید بپرسید که: چطور برای سایت خود قالب انتخاب کنیم؟
خب این بستگی به سیستم فروشگاه‌سازی دارد که انتخاب می‌کنید. اکثر فروشگاهسازهای خارجی دارای قالب‌های آمادۀ رایگان و غیر رایگان مختلفی هستند، که میتوانید از بین آن‌ها قالب مورد نظرتان را انتخاب کنید. اما قالب‌های آماده عیب‌هایی هم دارند. برای مثال قالب‌های آمادۀ وردپرس چون از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه شده‌اند، ممکن است در برخی تنظیمات دچار مشکل شوند. یا حتی ممکن است قالبی که انتخاب می‌کنید با بعضی از افزونه‌هایتان هماهنگی نداشته باشد.
در مورد سایر فروشگاه‌سازها هم وضع به همین شکل است. به‌علاوۀ اینکه قالب‌های آماده اکثراً حجم زیادی دارند و این حجم زیاد باعث کند شدن سایت شما و در نهایت بازدهی کمتر خواهد شد. البته شما میتوانید با پرداخت هزینه به طراحان، از قالب‌های اختصاصی که فقط مخصوص سایت شما طراحی می‌شوند استفاده کنید، در نهایت به انتخاب با خودتان است.
در مورد نمونۀ داخلی (یعنی پرتال) نیازی به ترجمه، دانلود یا سفارش قالب ندارید. در پرتال قالب‌های مختلفی برای شما آماده شده است. این قالب‌ها کاملاً بهینه و سازگار با فروشگاه‌های ایرانی هستند و در آیندۀ نزدیک بر تنوع آن‌ها افزوده خواهد شد.
مرحله پنجم: طریقه دریافت نماد اعتماد الکترونیکی (eNAMAD)
ای‌نماد (eNAMAD)، علامتی است باید از مرکز توسعه تجارت الکترونیک (وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت) آن را دریافت کنید. این علامت برای این است که نشان دهد سایت یا فروشگاه اینترنتی شما قابل اعتماد است و توسط سازمان‌های مربوطه کنترل می‌شود. ای نماد پس از بررسی سایت و احراز هویت و صلاحیت صاحب فروشگاه برای مدت یک سال صادر می‌گردد و اگر کسی در این مدت از شما شکایت کند، ای نماد از شما پس گرفته می‌شود و دیگر از درگاه پرداخت هم نمیتوانید استفاده کنید! راهنمای کامل دریافت ای‌نماد را میتوانید در مقالۀ «ای‌نماد چیست و چگونه باید آن را دریافت کرد؟» بخوانید.
مرحله ششم: نحوه اتصال به درگاه پرداخت اینترنتی
حتماً خودتان بهتر از من می‌دانید که عضو جدایی‌ناپذیر یک فروشگاه اینترنتی، درگاه پرداخت آن است. از طریق درگاه پرداخت، مشتری میتواند هزینۀ سفارش خود را به‌سادگی، با کارت‌های بانکی عضو شتاب به صورت آنلاین پرداخت کند. البته درگاه‌های پرداخت انواع مختلفی دارند و برای دریافت آن‌ها باید مراحلی را طی کنید که در مقاله‌های بعدی به طور کامل یادتان می‌دهیم.
دریافت نمایندگی پنل طراحی سایت و طراحی فروشگاه اینترنتی
دوست دارید از طریق طراحی سایت و فروشگاه اینترنتی پول درآورید ولی هنوز در این مسیر تازه‌کار هستید و نمی‌دانید چطور باید شروع کنید؟ نگران نباشید؛ شما میتوانید با دریافت نمایندگی از پرتال و استفاده از ابزارهای سایت‌ساز و فروشگاه‌ساز، بـدون نیـاز به دانش فنی بالا و فقط با صرف انــدکی زمـان، به راحتی فروشگاه اینترنتی و سایت بسازید و از این راه پول درآورید.
در آخر
حالا شما با نحوۀ ایجاد یک فروشگاه اینترنتی آشنا شده‌اید. بعد از اینکه تمام این مراحل را انجام دادید، یک فروشگاه اینترنتی دارید و میتوانید کارتان را با بارگذاری محصولات در فروشگاه و تولید محتوا شروع کنید. از اینجا به بعد شما باید تمرکزتان را روی توسعۀ فروشگاه و معرفی کردن آن به مخاطبان بگذارید. البته این کار نیازمند آموزش‌های تخصصی دیگری است که در مطالب آینده به آن‌ها خواهیم پرداخت.
